Λευτέρης Μαυρόπουλος: Το άλλο μισό μου πορτοκάλι

Άλλο ένα εξαιρετικό δείγμα γραφής από τον εξαίσιο, κατά την ταπεινή μου γνώμη, Νεοέλληνα λογοτέχνη Λευτέρη Μαυρόπουλο αποτελεί το τελευταίο –τέταρτο τη σειρά– μυθιστόρημά του «Το άλλο μισό μου πορτοκάλι».

Ξεκινώντας από τις απεργίες των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά και μέσα ουσιαστικά από την αφήγησι της ζωής του στερνότοκου γιου μίας οικογένειας καπνοπαραγωγών της Μακεδονίας, ο αναγνώστης βλέπει να αναδιπλώνεται μπροστά του όλη η μετα-Βενιζελική νεώτερη Ελληνική ιστορία: Δικτατορία Μεταξά, Β΄ Παγκόσμιος, Εμφύλιος, Διώξεις Κομμουνιστών, Χούντα, Μεταπολίτευσι, ανάδειξι «αριστερίζουσων» τρομοκρατικών οργανώσεων τύπου «17 Νοέμβρη», σημερινή «τηλεοπτική δημοκρατία».

Το δυνατό σημείο, όμως, του μυθιστορήματος είναι πως δεν κάνει μάθημα ιστορίας. Αντιθέτως, τα ιστορικά γεγονότα αποτελούν απλώς το φόντο που αναδεικνύει τις ταλαιπωρίες που μια απλή οικογένεια βιοπαλαιστών της Ελληνικής υπαίθρου αντιμετώπισε όλα αυτά τα χρόνια και πώς σε μια εποχή φαυλότητας και παρακμής προσωπικά πάθη και διαφωνίες μπορούν να αναγορευθούν σε μείζονος σημασίας «εθνικά» ζητήματα.

Ένα γοητευτικό, για εμένα, στοιχείο της πλοκής είναι το «μισό πορτοκάλι», στο οποίο αναφέρεται κι ο τίτλος (και το οποίο αναφέρεται και στον τίτλο). Ένα σύμβολο καθημερινής μητρικής στοργής γίνεται σημάδι αυτοδικίας. Ένα φρούτο γλυκό, ωσάν την παιδική αθωότητα και ταυτόχρονα ξινόπικρο, όπως η ενήλικη (άραγε και ώριμη;) εκδίκησι.

Ένα ακόμα δυνατό σημείο της αφήγησης είναι οι –συχνές στον Μαυρόπουλο– ανατροπές της. Τα θύματα γίνονται θύτες, οι θύτες θύματα, οι αφηγητές αλλάζουν, αλλά το ερώτημα παραμένει: Έχουν όριο τα ανθρώπινα πάθη; Και ποιος, γαμώ το, το βάζει;

Τον Μαυρόπουλο τον γνώρισα (λογοτεχνικά) από το τρίτο του μυθιστόρημα, τον «Θανατοναύτη», που μου το σύστησε κάποιος φίλος. Με εντυπωσίασαν το ύφος του και κυρίως οι ανατροπές της αφήγησης, κάτι που το πετυχαίνει είτε με την χρήσι παράλληλων αφηγήσεων και αφηγητών, είτε με ξαφνική, αλλά όχι ασύνδετη, εναλλαγή αφηγητών. Διάβασα έκτοτε και τα υπόλοιπα έργα του, για τα οποια δεσμέυομαι (στον εαυτό μου, πρωτίστως) κάποια στιγμή να γράψω σ' αυτό εδώ το ιστολόγιο.

Για την ιστορία να αναφέρω πως όλα του τα βιβλία έχουν ακδοθεί από την Ίνδικτο, ενώ ο πίνακας του Αρθούρου Ριβέρα (Arturo Rivera) που κοσμεί το εξώφυλλο μου αρέσει πολύ· για την ακρίβεια, μετά που διάβασα το μυθιστόρημα, δεν τον βρίσκω απλώς όμορφο, αλλά ωραίο...