Ambrose Bierce: Το Αλφαβητάρι του Διαβόλου

Ο Αμβρόσιος Μπηρς ( Ambrose Bierce, πλήρες όνομα: Ambrose Gwynnett Bierce, ορθή προφορά στην Αγγλική: Άμπροουζ Γκουίνεττ Μπηρς) ήταν ένας διάσημος Αμερικανός δημοσιογράφος και συγγραφέας, φίλος του πασίγνωστου απ' τα παιδικά μας χρόνια Μάρκου Τουαίην ( Mark Twain, ορθή προφορά στην Αγγλική: Μαρκ Τουαίην).

Βετεράνος του Αμερικανικού Εμφυλίου με τον στρατό των Βορείων, ασκεί μετά τον πόλεμο δρυμία κριτική στην αμερικανική κοινωνία και στηλιτεύει την πολιτική σαπίλα της.

Η ζωή του, ή μάλλον ο θάνατος του, αποκτά μυθικές διαστάσεις όταν το 1913, σε ηλικία 70 ετών, επισκέπτεται ξανά τα πεδία των μαχών του Εμφυλίου στα οποία υπηρέτησε κι εν συνεχεία εξαφανίζεται, αναχωρώντας μάλλον για το επαναστατημένο Μεξικό, με σκοπό να ενωθή με τις δυνάμεις των επαναστατών του Πάντσου Βίλλα ( Pancho Villa, ορθή προφορά στην Ισπανική: Πάντσο Βίγια). Αυτό τουλάχιστον διαφαίνεται από τις τελευταίες επιστολές του προς συγγενείς του.

Έκτοτε η τύχη του αγνοείται, εμπνέοντας πολλούς συγγραφείς να συγγράψουν ημιφανταστικές βιογραφίες (καλλίτερα: θανατογραφίες) του, με γνωστότερη ίσως αυτή από τον «πολύ» Κάρολο Φουέντες ( Carlos Fuentes, ορθή προφορά στην Ισπανική: Κάρλος Φουέντες), υπό τον τίτλο « Gringo Viejo» («Ο Γέρο–Γκρίνγκο»), στην οποία θα αναφερθώ σε προσεχή ανάρτησι.

«Το Αλφαβητάρι του Διαβόλου» είναι ένα εξαίρετο δείγμα κυνικής γραφής και σάτιρας. Πρόκειται για ένα «πρότυπο λεξικό της Αγγλικής γλώσσας», κατά τον συγγραφέα του, μέσω του οποίου χτυπά αλύπητα τα κακώς κείμενα της πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής και θρησκευτικής ζωής της εποχής του (και της εποχής μας, τολμώ να υποστηρίξω).

Έτσι, κατά τον Μπηρς:

Άπιστος επίθ. Στη Νέα Υόρκη, έτσι ονομάζεται αυτός που δεν είναι Χριστιανός. Στην Κωνσταντινούπολη, αυτός που είναι.

Δευτέρα ουσ. Στις χώρες που ακολουθούν το χριστιανικό ημερολόγιο, είναι η μέρα μετά το ποδοσφαιρικό ματς.

Ειρήνη ουσ. Έτσι ονομάζεται στις διεθνείς υποθέσεις η περίοδος γενικευμένης απάτης μεταξύ δύο πολέμων.

Νεποτισμός ουσ. Να διορίζεις τη γιαγιά σου στο Δημόσιο για το καλό του κόμματος.

Ολύμπιος επίθ. Ο σχετικός με ένα βουνό της Θεσσαλίας, που κάποτε το κατοικούσαν θεοί και σήμερα είναι μια αποθήκη γεμάτη κιτρινισμένες εφημερίδες, μπουκάλια μπίρας και σαρδελοκούτια, τα οποία μας πληροφορούν για την ύπαρξη τουριστών με όρεξη.

Προεδρία ουσ. Γουρούνι ωραίο και παχύ· παίζει στα καταπράσινα λιβάδια της αμερικανικής πολιτικής.

Πρωτεύουσα ουσ. Η έδρα της κακοδιοίκησης.

Φιλία ουσ. Ένα πλοίο αρκετά μεγάλο για να μεταφέρει δύο άτομα όταν έχει καλό καιρό, αλλά μόνο ένα όταν πιάσει φουρτούνα.

Χρέος ουσ. Ένα έξυπνο υποκατάστατο για την αλυσίδα και το μαστίγιο του επιστάτη σκλάβων.

Ελπίζω να σας κίνησα την περιέργεια να το διαβάσετε ή ίσως να το χρησιμοποιήσετε ως βιβλιογραφική αναφορά κατά την συγγραφή κάποιου δοκιμίου!

Μπορείτε να το βρήτε σε μία εξαίρετη έκδοσι από τις Εκδόσεις Ηλέκτρα, με μια πολύ ωραία εισαγωγή από τον ιστορικό, δημοσιογράφο και συγγραφέα Άνγκους Κάλντερ ( Angus Calder), απόλυτα ταιριαστή εικονογράφησι από τον σατυρικό συγγραφέα και εικονογράφο Ραλφ Στέντμαν ( Ralph Steadman), προσαρμοσμένη στις ανάγκες της Ελληνικής έκδοσης από την ζωγράφο Άννα Λέκκα, και πολύ καλή μετάφρασι και επιμέλεια από τον ποιητή Γιώργο Μπλάνα.